Van kantoor tot sportzaal: waarom de nagalmtijd in iedere soort ruimte verschillend is

Sommige ruimtes voelen van nature comfortabeler aan dan andere. Je hoort elkaar beter, je hoeft je stem niet te verheffen en gesprekken verlopen vlotter. Dat heeft alles te maken met nagalmtijd – de onzichtbare, maar hoorbare factor die bepaalt hoe geluid zich gedraagt in een ruimte.

Wat is nagalmtijd?

Nagalmtijd is de tijd waarin het oorspronkelijke geluid nog hoorbaar blijft nadat de geluidsbron stopt. Concreet: hoe lang blijft een geluidssignaal hoorbaar tot het met 60 dB is afgenomen tegenover het oorspronkelijke niveau? In een lege ruimte klinkt dat vaak erg lang. En in een volle ruimte is die nagalm net veel korter. Vooral in gesloten ruimten zonder veel geluidsabsorberende materialen ontstaat er een langdurige nagalm. Denk aan trappenhuizen, lege vergaderzalen of galmende ruimten zoals sporthallen.

Hoe wordt de nagalmtijd gemeten? 

We voeren een professionele nagalmmeting uit met apparatuur die de geluidsdruk meet bij verschillende frequenties. Zowel hoge frequenties (zoals s-klanken) als lage frequenties (zoals een brom) worden geanalyseerd. Zo krijg je een compleet beeld van hoe een ruimte reageert op verschillende soorten geluid.

Met een slimme berekening weten we daarna precies hoeveel geluidsabsorptie nodig is om de ruimte in balans te brengen. Niet te veel, zodat je geen “dode” akoestiek krijgt. En ook niet te weinig, zodat je niet achteraf nog moet bijsturen. Zo werk je efficiënt én esthetisch correct.

Welke factoren hebben invloed?

Heel wat factoren hebben invloed. Dit zijn de belangrijkste:

• Grootte van de ruimte: in een concertzaal of bioscoop, theaters of andere grotere ruimtes kaatst geluid langer na dan in kleinere ruimtes zoals een klaslokaal.
• Vorm van de ruimte: een gebogen plafond of schuine wanden verstrooien geluid anders dan een eenvoudige rechthoekige kamer.
• Bouwmaterialen: beton, glas en staal zijn prachtig, maar keihard voor je oren. De ideale mix voor een slechte akoestiek. Ze weerkaatsen geluid zonder enige absorptie. Denk bijvoorbeeld aan een grote kerk.
• Meubilair: meubels breken het geluid, maar alleen zachte elementen zoals gordijnen, tapijt of gestoffeerde sofa’s zorgen voor echte geluidsabsorptie.
• Aanwezigheid van mensen: een ruimte met leerlingen of collega’s dempt geluid beter dan een lege zaal. Daarom meten wij altijd in een lege setting – zo krijg je het zuiverste beeld.
• Type geluid: een plotseling geluid zoals een knal gedraagt zich anders dan constante achtergrondgeluiden. Ook dat speelt mee.

Waarom is de ideale nagalmtijd overal anders?

De gewenste nagalmtijd die wordt nagestreefd is afhankelijk van het functioneel doel van de ruimte, de persoonlijke voorkeur van de gebruikers, de technische vereisten en de flexibiliteit van de ruimte.

• Een klaslokaal vraagt om een korte nagalmtijd: leerlingen moeten de leerkracht duidelijk kunnen verstaan zonder moeite.
• Zwembaden en sportzalen hebben door hun formaat en gebruikte materialen van nature een langere nagalmtijd, maar die moet wel binnen aanvaardbare grenzen blijven.
• Op kantoor draait het om helder overleg én focus. Een goede zaalakoestiek zorgt ervoor dat je in een gesprek geen moeite moet doen om elkaar te verstaan, zelfs niet in een drukke omgeving.

Naast het functioneel doel en de persoonlijke voorkeuren van de gebruikers, legt ook het bouwbesluit vaste normen op voor de verschillende ruimtes. Hieronder een overzicht van enkele ruimtes:

• Kantoor: 0,5 – 0,7 sec
• Leslokaal: 0,5 – 0,7 sec
• Restaurant: 0,5 – 0,7 sec
• Sportzaal: 1,2 – 1,5 sec
• Praktijkruimte: 0,5 – 0,7 sec
• Vergaderruimte: 0,5 – 0,7 sec

Waarom is het belangrijk om het akoestisch comfort aan te passen in specifieke omgevingen?

Het akoestisch comfort in een ruimte heeft invloed op de ervaring, de beleving en de functionaliteit ervan. Verschillende omgevingen vereisen verschillende akoestische eigenschappen om de optimale prestaties te bereiken. Factoren zoals de spraakverstaanbaarheid, de concentratie, de productiviteit, het comfort, het belang van opnametijden, … zijn redenen om het akoestisch comfort zo goed mogelijk na te streven.

Welke oplossingen bestaan er om de akoestiek te optimaliseren?

Er zijn vandaag tal van stijlvolle, doeltreffende oplossingen die passen bij elk interieurtype:

• akoestische wandpanelen
• plafondpanelen
• roomdividers met absorberende afwerking
• akoestisch meubilair
• designoplossingen